Cuộc chiến Ukraina đã lâm vào một tình thế đối đầu một mất một còn giữa Putin và NATO. Trước khi Putin khởi chiến, NATO lúng túng không biết phải đối phó như thế nào, vì Putin sở hữu kho vũ khí chiến lược hạt nhân lớn nhất thế giới, đồng thời nắm giữ yết hầu của Châu Âu qua việc cung cấp hơn một nửa năng lượng dầu hỏa và khí đốt.
Đã hai lần, Putin tấn công Georgia vào năm 2008 và Crimea và năm 2014, Mỹ và Châu Âu đã phản ứng một cách yếu ớt không hiệu quả qua việc cấm vận lỏng lẽo, không đồng nhất. Lần này, Mỹ cũng nhận định rằng sẽ rất khó khăn và tiên liệu rằng thủ đô Kiev of Ukraina sẽ lọt vào tay Nga trong vòng vài ngày. Không ngờ, tinh thần chống trả quyết liệt của dân và quân Ukraina đã làm cho Nga bị thất bại nặng nề trong mặt trận phía Bắc.
Putin bị bất ngờ vì quá lạc quan, không biết địch, không biết ta, không tiên liệu được tình thế nên đã thua to trong đợt chiến dịch đầu. Tuy nhiên, vì tham vọng, và vì nguy cơ bị lật đổ nếu bị thất bại toàn diện, cho nên Putin dồn hết lực lượng vào mặt trận ở phía Đông và phía Nam để chiếm dãi đất Donbas nối liền Nga và Crimea gỡ thể diện, hy vọng mang lại một thành quả chiến thắng, làm quà xoa dịu dân Nga.
Mỹ và Phương Tây sau hơn một tháng đối đầu đã bất ngờ nhận ra điểm yếu của Nga, chỉ là một con cọp dữ đã bị xuống cấp. Độc tài đã làm cho thuộc cấp không dám báo cáo sự thật lên Putin. Tham nhũng đã làm cho quân đội của Nga bị ruỗng mục, nội lực thực chất không đồng đều. Tinh thần quân lính bị bất mãn vì cuộc chiến tranh xâm lược phi nghĩa. Nga đang có khả năng thực sự thua trận ở Ukraina. Trước luồng dư luận trào dâng trên thế giới đang căm ghét Putin vì những bằng chứng tội ác diệt chủng giết hại dân lành vô tội một cách tràn lan, Mỹ và NATO đã quyết định tận dụng cơ hội có một không hai này để dứt điểm Putin.
Tổng thống Biden của Mỹ đã quyết định liên tục chi viện một cách hào sảng cho Ukraina, và mới đây còn tăng cường những vũ khí tấn công tối tân hơn. Ông ta không còn thái độ dè dặt giảm thiểu nguy cơ leo thang chiến tranh như lúc ban đầu nữa. Các quốc gia ở Châu Âu cũng tăng cường viện trợ và quyết tâm giải trừ phụ thuộc vào năng lượng dầu hỏa của Nga. Phần Lan và Thụy Điển, hai quốc qia Bắc Âu nằm sát biên giới với Nga, quyết định từ bỏ thái độ chính trị đi dây, đã nộp đơn gia nhập Liên minh Phòng thủ Bắc Đại Tây Dương NATO, và có thể sớm trở thành thành viên vào mùa hè 2022.
Tình hình cho thấy Mỹ NATO và Nga Putin đã hình thành một thế đối đầu không thể rút lui được nữa. Chiến cuộc có thể sẽ ngã ngũ trong vòng một vài tháng tới, và hậu quả của nó trong việc sắp xếp lại trật tự thế giới sẽ rất lớn lao. Trật tự thế giới của giai đoạn trước ngày Putin tấn công Ukraina, 24 tháng 2 năm 2022 không còn nữa. Việt Nam, Trung Quốc và Ấn Độ cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi những đổi thay này một cách sâu sắc.
